พระร่วงหลังรางปืน
เป็นพระเครื่องที่มีลักษณะประติมากรรมที่งดงาม สง่า ผึ่งผาย สร้างขึ้นในสมัยสุโขทัยเป็นราชธานี นักนิยมพระเครื่องได้ให้ความสนใจพระร่วงหลังรางปืนนี้ไม่แพ้พระเครื่องชุด "องค์ไตรภาคี" เนื่องจากเป็นพระเครื่องที่มีขนาดยาว คือพิมพ์ใหญ่ ขนาดสูงประมาณ 8-9 เซนติเมตร และมีน้ำหนักมาก สตรีที่มีพระเครื่องนี้ไม่ใคร่นิยมคล้องคอ ยกเว้นบรรดาชายหรือพวกนักรบที่ชอบคล้องคอเพราะความสง่างาม
วัสดุที่ใช้สร้าง สร้างจากเนื้อชินตะกั่วดำโบราณจากเมืองสวรรคโลก เนื้อชินนี้เป็นเนื้อชินที่ได้รับความนิยมเรียกกันว่า "สนิมมันปู" ซึ่งจะเกาะอยู่ตามส่วนอื่น ๆ ขององค์พระ
พระพุทธลักษณะ เป็นพระยืนประทานพรเท่าที่พบมีอยู่ด้วยกัน 2 พิมพ์ คือ พิมพ์ใหญ่มีขนาดสูงประมาณ 8-9 เซนติเมตร และส่วนกว้างประมาณ 2.5-3 เซนติเมตร ส่วนอีกพิมพ์หนึ่งคือพิมพ์เล็ก มีขนาดเล็กกว่าพิมพ์ใหญ่เล็กน้อย คือมีขนาดสูงประมาณ 4-4.5 เซนติเมตร มีส่วนกว้างประมาณ 2 เซนติเมตร บริเวณด้านหลังขององค์พระมีลักษณะเป็นร่องจากฐานถึงบริเวณพระอังสะ (ไหล่) ขนาดของช่องกว้างประมาณ 1 เซนติเมตร จึงนิยมเรียกกันว่า "หลังรางปืน" ด้านหน้าองค์พระสวมหมวกออกศึกแบบโบราณที่เรียกว่า "หมวกชีโบ" บางองค์จะมีสนิมแดงที่เรียกกันว่า "สนิมมันปู" จับอยู่ทั่วไป แต่บางองค์ก็แทบจะไม่เห็นสนิมจับเลยก็มี
สถานที่ขุดพบได้บริเวณเจดีย์โบราณ ณ วัดพระปรางค์ (วัดพระศรีรัตนมหาธาตุ เชลียง) อำเภอศรีสัชนาลัย จังหวัดสุโขทัย จำนวนที่ขุดพบครั้งแรกนั้นมีประมาณ 400 องค์ สำหรับราคาที่ให้เช่าบูชาในขณะนั้น องค์ละ 100 บาท ก็ยังหาผู้บูชาไม่ค่อยจะได้ แต่สำหรับปัจจุบันองค์ที่มีสภาพสมบูรณ์ราคาจะสูงมาก เนื่องจากมีจำนวนน้อย
วิธีสังเกตโดยทั่วไป เนื่องจากพระร่วงหลังรางปืนนี้สร้างขึ้นจากวัสดุที่เรียกว่า เนื้อชินตะกั่วดำโบราณพิเศษ จึงมีสนิมแดงที่เรียกว่า "สนิมมันปู" สนิมจะเกาะอยู่ตามขอบหรือบริเวณที่เป็นสันหรือส่วนที่เป็นฐานนูนอยู่โดยทั่วไป ลักษณะของสนิมจะจับแน่นในเนื้อองค์พระโดยทั่วไป แต่ในปัจจุบันพึงต้องระมัดระวังอย่างยิ่ง เพราะปรากฏว่ามีผู้ทำเลียนแบบของเก่าโดยใช้เทคโนโลยีเข้าช่วยทำการอบสนิมแดง โดยใช้เครื่องมือและสารเคมีเข้าช่วยทำให้เกิดสนิมแดงได้คล้ายคลึงกับของจริงมาก และมักใช้น้ำมันและผงสีดำทาทับไว้จนทั่วเพื่ออำพรางสายตานักเลงดูพระรุ่นใหม่
ด้านพุทธคุณนั้น กล่าวกันว่า พระร่วงหลังรางปืนนั้นมีอานิสงส์สูงส่งทางโชคลาภ แคล้วคลาด คงกระพัน และป้องกันไฟไหม้
